Αλλεργία σε Τσιμπήματα Εντόμων


Αλλεργία σε Τσιμπήματα Εντόμων
Σφήκες και μέλισσες κυκλοφορούν στην ύπαιθρο, τις πόλεις και μερικές φορές και σε εσωτερικούς χώρους, συνήθως από την άνοιξη έως το φθινόπωρο, και είναι η πιο συχνή αιτία τσιμπημάτων εντόμων. Λιγότερο συχνά καταγράφονται τσιμπήματα από άλλα έντομα όπως τα fire ants (ΗΠΑ) και τα hornets (Ευρώπη, Ασία, ΗΠΑ).
Οι αλλεργικές αντιδράσεις σε τσιμπήματα από μέλισσες και σφήκες δεν είναι συχνές. Αυτό που είναι πιο σύνηθες είναι τοπική ερυθρότητα και πρήξιμο στο σημείο του τσιμπήματος. Αν το πρήξιμο είναι πάνω από 10 εκατοστά και διαρκεί πάνω από 24 ώρες, αυτό ονομάζεται μεγάλη τοπική αντίδραση και αντιμετωπίζεται με αντιισταμινικά και τοπικά μέτρα (παγοκύστες, τοπικά στεροειδή, παυσίπονα), ανάλογα με τα συμπτώματα. Δεν πρόκειται για αλλεργία αλλά για αντίδραση στο δηλητήριο. Αν το πρήξιμο είναι πολύ επώδυνο ή φλεγμαίνει ή δεν ανταποκρίνεται στα απλά μέτρα, τότε πρέπει να επισκεφθείτε γιατρό.
Πότε πρέπει να δείτε αλλεργιολόγο;
Αν εμφανίσετε συμπτώματα αλλεργικής αντίδρασης, είτε ήπια είτε σοβαρά, πρέπει να δείτε αλλεργιολόγο. Ήπια συμπτώματα είναι οι κνίδωση και/ή πρήξιμο σε άλλα σημεία του σώματος εκτός από εκείνο του τσιμπήματος. Σοβαρά συμπτώματα είναι αυτά της αναφυλαξίας, όπου πέρα από τα δερματικά συμπτώματα το παιδί μπορεί να παρουσιάσει δυσκολία στην αναπνοή και/ή καρδιαγγειακά συμπτώματα (λιποθυμία, ζάλη, πτώση πίεσης). Σε περίπτωση ύποπτης σοβαρής αντίδρασης είναι σημαντικό να καλέσετε επείγουσα ιατρική βοήθεια και στη συνέχεια να γίνει παραπομπή σε αλλεργιολόγο.
Διάγνωση:
Η διάγνωση της αλλεργίας σε δηλητήριο βασίζεται στο ιατρικό ιστορικό και σε ειδικές αιματολογικές εξετάσεις, που περιλαμβάνουν έλεγχο αντισωμάτων και μοριακό έλεγχο για μέλισσα και σφήκα. Πιο σπάνια μπορεί να χρειαστούν δερματικές δοκιμασίες νυγμού, οι οποίες έχουν μικρότερη ευαισθησία από τις αιματολογικές εξετάσεις.
Ποιος είναι ο κίνδυνος μελλοντικών αντιδράσεων;
Μόνο το 10% των ήπιων αλλεργικών αντιδράσεων θα υποτροπιάσουν μετά από νέο τσίμπημα. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος σοβαρής αντίδρασης είναι όταν το δεύτερο τσίμπημα γίνει εντός 2–8 εβδομάδων από το πρώτο. Σε παιδιά με ιστορικό αναφυλαξίας, υπάρχει 20% πιθανότητα αναφυλαξίας σε μελλοντικό τσίμπημα, και η αξιολόγηση από αλλεργιολόγο είναι σημαντική ώστε να τους χορηγηθεί αυτοενιέμενη αδρεναλίνη και να συζητηθεί η ανοσοθεραπεία. Η ανοσοθεραπεία περιλαμβάνει ενέσεις με το υπεύθυνο δηλητήριο και διαρκεί τουλάχιστον 3 χρόνια.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας θα συζητήσουμε μέτρα αποφυγής και τρόπους διαχείρισης μελλοντικών επεισοδίων.
Βασικά μέτρα αποφυγής:
α. Το παιδί να φορά λευκά ή ανοιχτόχρωμα ρούχα όταν παίζει έξω.
β. Να αποφεύγεται η χρήση έντονων αρωμάτων, αρωματικών σαμπουάν και κολώνιες.
γ. Το παιδί να φορά παπούτσια και να καλύπτει το σώμα του με ρούχα και καπέλο όταν είναι σε εξωτερικούς χώρους.
δ. Αποφύγετε δραστηριότητες όπως το μάζεμα φρούτων από το έδαφος ή τα δέντρα. Ιδιαίτερη προσοχή σε κήπους, πικ νικ και χώρους όπου σερβίρεται φαγητό ή υπάρχουν κάδοι απορριμμάτων.
ε. Πλύνετε τα χέρια του παιδιού μετά το φαγητό ή αφού πιάσει κολλώδεις ή γλυκές τροφές σε εξωτερικό χώρο.
στ. Καλύπτετε τα τρόφιμα που δεν έχουν καταναλωθεί, ειδικά όταν τρώτε έξω.
ζ. Για μελισσοκόμους:
- Οι κυψέλες πρέπει να βρίσκονται μακριά από την κατοικία.
- Αλλαγή ρούχων πριν μπείτε στο σπίτι.
- Η εξαγωγή μελιού στο σπίτι αυξάνει τον κίνδυνο τσιμπήματος από έντομα.
Βιβλιογραφία:
- Allergy to insect stings, North West Allergy Network.
- Diagnosis and management of hymenoptera venom allergy: British Society for Allergy and Clinical Immunology (BSACI) guidelines. 2011.